Yeminli Tercüme Nedir? Neden Önemli? Nasıl Yapılmalı?

Dünya her geçen gün daha bağlantılı hale geliyor. İşletmeler operasyonlarını genişletiyor ve uzaktan çalışma dijital göçebe trendini yönlendiriyor. Daha fazla insan eğitim, kariyer fırsatları ve yeni deneyimler için yurtdışına taşınmayı seçiyor. Yeni bir ülkeye taşındığınızda veya orada bir mağaza açtığınızda, resmi belgelerinizi tercüme ettirmeniz gerekecektir. Bu nedenle yasal belgeler için yeminli tercüme bu kadar rağbet görmektedir.

Aşağıdaki durumlarda yeminli çeviri ihtiyacınız olabilir:

• Daimi vatandaşlık başvurusu

• Yeni bir iş yeri açmak

• Yüksek öğrenim için başvuru

Yeminli Tercüme Nedir?

Noter onaylı tercüme, yasal belgeleri veya sertifikaları tercüme yapmak için kullanılan yetkili tercüme hizmetidir ve tercümanlık bürosu tarafından profesyonel olarak hizmeti verilmektedir.

Buna doğum sertifikaları, üniversite dereceleri, akademik kayıtlar, kuruluş sertifikaları, tüzükler ve diğer resmi belgeler dâhildir. Sadece yetkili yeminli tercüman, noter yeminli tercüme hizmetini sağlayabilir.

Yeminli tercümanlar, tercüme ettikleri belgeleri imza ve mühürleri ile tasdik ederler. Bu, tercümanın belgenin doğruluğu konusunda tüm sorumluluğu üstlendiği anlamına gelir. Bu onay, belgeye resmi, resmi bir statü ve orijinal belgeye eşdeğer yasal bir değer verir. 

Belirli belge türlerini çevirirken, doğruluk ve yasal tanınma garantisine sahip olmak gerekir. Özellikle bu belgeleri mahkeme, üniversite veya noter gibi resmi bir kuruma ibraz etmeniz gerekiyorsa. Bu gibi durumlarda genellikle yeminli çeviri hizmeti zorunludur. 

Yeminli olmayan bir tercüman, tercüme edilmiş bir belgenin doğruluğunu resmi olarak garanti edemez, çünkü bu konuda sertifikaları yoktur. Bu nedenle, bu tür belgelerin düzenli olarak tercüme edilmesinin yetkililerin gözünde hiçbir değeri olmayacaktır. Yeminli tercüman, tercüme edilen belgelerin doğruluğunu, belgeleri imzalayıp kaşeleyerek ve benzersiz bir sicil numarası atayarak resmi olarak garanti eder. Ayrıca kimlik bilgilerini ve iletişim bilgilerini de sağlarlar.

Ne zaman yeminli tercümeye ihtiyacınız var?

Hukuk dünyasında, bir hukuki belgenin müvekkilin ikamet ettiği ülkedeki veya başka bir ülkedeki bir makama sunulması için tercüme edilmesi gereken durumlarda “tasdikli tercüme”, “yeminli çeviri” veya “noter tasdikli tercüme” ihtiyaç duyulur. Çoğu durumda, bu çeviriler, mahkemeler tarafından yasal dosyalar için kabul edilecek tek biçimlerdir. 

Aşağıda birey ve şirket olarak noter yeminli tercüme / noter onaylı çeviri için hangi durumlarda ihtiyaç duyulduğuna dair örnekler görebilirsiniz:

Bir birey olarak:

• Benimseme süreçleri
• Adli sicil kaydı bulunmadığına dair belge
• Sivil kayıt sertifikası (doğum, evlilik ve ölüm sertifikaları)
• Diplomalar ve transkriptler
• Tıbbi sertifika ve raporlar
• Noter tasdikli belgeler
• Oturum izinleri

Bir şirket olarak:

• Ticaret Sicili ve Hazine Departmanlarından tasdik
• Sözleşmeler ve raporlar
• Mahkeme kararları
• Şirket ana sözleşmesi ve şirket sözleşmesi
• İstinabe mektupları
• Vekaletname
• Yıllık raporlar ve mali tablolar

Yeminli tercüme gerektirebilecek belgeler

Daha önce söylenenleri tekrarlamak gerekirse, yeminli bir tercüman tarafından resmi olarak doğrulanması gerekenler konusunda son söz, belirli bir ülkenin devlet dairesine veya kuruluşuna bağlıdır. Prosedürler önemli ölçüde değişir. Avrupa Birliği’nde aşağıda sıralanan resmi belge türlerinin noter yeminli tercüme ile birlikte verilmesi standarttır.

Yeminli tercüme gerektirebilecek belgelere örnekler:

• Doğum sertifikaları;
• Evlilik sertifikaları;
• Boşanma belgeleri;
• Pasaportlar;
• Sürücü belgeleri;
• Eğitim sertifikaları, dereceler, diplomalar vb.;
• Profesyonel ve ticari nitelikler;
• Polis kontrolleri / sabıka kaydı temizleme sertifikaları;
• Vergi durumu;
• Varlıkların beyanı.

Farklı ülkelerdeki yeminli tercüme kavramı

Özellikle Lahey sözleşmesini kabul etmiş ülkelerde, noter onaylı çeviri tercümelerin standartlara uygun, tam olarak terminolojiye uygun şekilde çeviri yapılıp yapılmadığını kontrol etmek ve bunu doğrulamak adına çeşitli yöntemler kullanılmaktadır.

Bir ülkedeki bir devlet dairesinin, başka bir ülkeden yabancı bir dilde sunulan bir belgenin gerçek olup olmadığını bilmekte sorun yaşaması anlaşılır bir durumdur. Bu nedenle resmi belgeler önce tercüme edilmeli ve aslının tercümesi olduğunun doğrulanması gerekmektedir. Yeminli tercüman uygulamasının kullanıldığı yerlerde, tercüman normal olarak bir mahkemede veya benzeri bir yerde yemin etmiş olmalıdır. 

Yeminli çeviri hizmeti için tercüme bürosu seçimi nasıl yapılmalı?

Son yıllarda çeviri hizmetleri sektörü, dünya çapında 30.000’den fazla dil hizmeti sağlayıcısı ile 30 milyar dolarlık bir sektör haline geldi. Çeviri bürosu seçimleri çevirdikleri dillere, şirket içi yeteneklere, sunulan hizmet yelpazesine, konu uzmanlığına, kaliteye ve hizmete göre büyük farklılıklar gösterir. Böylesine geniş ve çeşitli bir manzarada, tercümanlık bürosu seçiminizle ilgili yanlış karar vermek kolaydır. 

Akredite ve sertifika: İstikrar ve kaliteye değer veriyorsanız, gelişmiş ve sağlam iş akışı yönetim sistemlerine sahip yeminli çeviri ofisi aramalısınız.

Tercüme, ajansın temel İş alanı olmalıdır: Amacınız, sürekli olarak dış iş ortamına uyum sağlarken işinize değer katabilecek çevik bir ajansla uzun vadeli, stratejik bir ortaklık kurmaksa, asıl işi çeviri hizmetleri sağlamak olan bir ajans seçmelisiniz. Çevirinin nispeten küçük bir parçası olduğu çok sayıda hizmet sunan bir personel ajansı veya ticari hizmetler şirketi ile çalışmak, kaçınılmaz olarak çevirilerinizin kalitesini düşürecektir. 

Endüstri uzmanlığı: Sektörünüz, uzmanlığınız veya uzmanlık gereksinimleriniz ne olursa olsun, iş sektörünüzde özel uzmanlığa sahip bir yeminli tercüme bürosu seçmek önemlidir. Bir ajansın niş alanınızdaki deneyiminden emin değilseniz, onlardan sektörünüzdeki diğer müşterilerle yaptıkları çalışmalara ilişkin örnek olay incelemeleri sağlamalarını isteyin ve bu örnek olay incelemelerinin sizinle alakalı dillerdeki projeler için olduğundan emin olun. 

Gizlilik: Çevirmenin gizli dosyalarınıza erişmesine izin vermeden önce, onlardan bir gizlilik sözleşmesi imzalamalarını istemelisiniz ve bu durumda noter onaylı çeviri bürosu buna karşı çıkmamalı. 

Güçlü İş Akışı Yönetim Sistemi: Bir tercüme bürosu için teknolojik kapasitesi, muhtemelen işletmenin büyüklüğünün, kabiliyetinin ve istikrarının en iyi göstergesidir. İş akışı yönetim sistemleri (1) proje yönetimi, çevirmen ve müşteri portallarını birleştirmeli; (2) içerik yönetim sistemine (CMS), çevrimiçi düzenleyiciye ve çeviri belleği araçlarına sahip olmalı. (3) Operasyon profesyonellerinden oluşan bir ekip tarafından desteklenmelidir.

Çevirmenin Rolü

Yeminli veya noter yeminli tercüme yapan yeminli tercüman ikili bir rol üstlenir. Bir çeviri hizmetleri sağlayıcısı olarak hareket etmenin yanı sıra, nihai belgenin resmi olarak onaylanmasıyla da ilgilenir. Çevirmen bu nedenle çevirdiği metnin hukuki değerine doğrudan katkıda bulunur. “Yeminli” olarak tasdik edilebilmesi için, noter önünde resmi yemin etmiş bir çeviri uzmanı tarafından bir çevirinin yapılmış olması gerekir. 

Tercüme işi tamamlandığında, tercüman belgeye damgasını basar ve belgeye mahkemeler ve yetkililer nezdinde yasal bir değer verir.  

Yeminli tercüme özellikleri nelerdir?

Bir belgenin yeminli tercümesi, gerekli birkaç unsuru içerir. Yeminli tercümanın mührü ve imzası ile birlikte “aslının tasdikli hali ve aslı” olduğuna dair beyanı içermelidir.  

Gerekirse, tercümanın bir çeviri üzerindeki imzası tasdik edilebilir. Belge, bunun bir çeviri olduğunu açıkça belirtmeli ve metnin orijinal olarak yazıldığı dili belirtmelidir. Biçimlendirme, orijinal belgeye mümkün olduğunca yakın olmalıdır. Sayfalandırma ve belgenin sonu açıkça belirtilmelidir. Bu önlemler, hileli eklemeleri önleyerek belgenin içeriğinin korunmasına yardımcı olur.

Yeminli tercüme ne kadar sürer? 

Hedef ülke genellikle resmi bir belgenin onaylı tercümelerinin bir kopyadan ziyade orijinal belgeden üretilmesi gerektiğini şart koşacaktır. Bu gereklilik, çeviri teslim süresine dahil edilmelidir. Müşteriler, fazladan zaman harcanması veya olası kayıp veya hırsızlık endişeleri nedeniyle orijinal resmi belgeleri sağlamak konusunda isteksiz olabilir. 

Ancak yeminli tercüman, elektronik belge veya fotokopiden çalışmayı reddedebilir. Tercüman, gönül rahatlığıyla çalışmak için orijinal belgeye doğrudan erişim talep etme hakkına sahiptir. Bu makul bir taleptir ve yeminli tercümanın dürüstlüğünü ve bu statüye ekli kurallara bağlılığını gösterir. 

Dosya bir araya getirildiğinde ve tasdik edildiğinde, alınan nüshanın belgenin sağlanan basılı kopyasıyla aynı olacağının garantisi yoktur. Nüsha ile aslı arasında herhangi bir farklılık olması durumunda noter onaylı tercüman belgeyi geçersiz sayacak ve kaşesini uygulayamayacaktır. Genel bir kural olarak, teklif edilen çeviri teslim süresi, çevirmenin işlenecek belgenin orijinal basılı kopyasını aldığı andan itibaren başlar. 

Çeviri sürecinin başında kaynak belgenin son halinin çevirmene teslim edilmesi esastır. Sertifikasyon adımı tamamlandıktan sonra, tercümanlık bürosu tercümanı belgede daha fazla değişiklik yapamaz. Herhangi bir son dakika ilavesi olması durumunda, tüm sertifikasyon sürecinin baştan başlaması gerekecektir (yeni çeviriyi yazdırın, çevirinin ve orijinalin tüm sayfalarına kaşe ve imza uygulayın ve geri gönderin). 

Bu prosedürün titiz doğası göz önüne alındığında, en küçük bir değişikliğin bile yeminli bir çeviri için maliyetler ve teslim süreleri üzerinde büyük etkisi olabilir. 

İlgili herkesin yeminli tercüme teslim sürelerini ve son teslim tarihlerini net bir şekilde anlamasını sağlamak için, sürecin en başından itibaren orijinal ve eksiksiz bir belge sağlamak en iyisidir.