Hukuki Tercümelerde Anlam Kaybını Önlemenin 5 Yolu

Hukuki tercüme, sadece kelime çevirisi değil, hukuk dilinin ruhunu koruma sanatıdır.

Hukuki tercüme neden diğer çevirilerden farklıdır?

Hukuk dili, kelimelerden çok daha fazlasını anlatır. Bir sözleşmede, mahkeme kararında ya da resmi belgede yer alan her kelime; hak, yükümlülük ve sonuç doğurur. Bu nedenle hukuki tercümede yapılacak en küçük hata bile bir davanın seyrini, bir anlaşmanın geçerliliğini veya bir bireyin özgürlüğünü etkileyebilir.

Hukuki tercüme yalnızca dil bilgisi değil; hukuk kültürünü, sistemleri ve terminolojiyi anlamayı da gerektirir. Bu nedenle profesyonel tercümanlar, sadece diller arasında değil, hukuk sistemleri arasında da köprü kurar.

Peki hukuki tercümelerde anlam kaybını nasıl önleyebiliriz?
İşte profesyonel tercümanların uyguladığı 5 temel yöntem:

Hukuki Tercümelerde Anlam Kaybını Önlemenin 5 Yolu

1. Terim tutarlılığı: Her kelimenin bir hukuki ağırlığı vardır

Hukuki metinlerde terimlerin doğru ve tutarlı çevrilmesi en kritik noktadır. Bir kelimenin farklı bağlamlarda farklı anlamlar kazanması, çeviriyi tehlikeye sokabilir.

Örneğin “contract” kelimesi, bazı durumlarda “sözleşme”, bazı durumlarda ise “taahhüt” anlamına gelir. “Lease” kelimesi “kira” olarak çevrilebilir, ancak taşınmaz mallar söz konusu olduğunda “kira sözleşmesi” demek gerekir.

Bu nedenle profesyonel çevirmenler genellikle:

Terim sözlüğü oluşturur,
Önceki benzer projelerde kullanılan ifadeleri referans alır,
Belgede aynı kavramı her yerde aynı şekilde çevirir.

2. Kaynak metnin hukuk sistemini anlamadan çeviri yapılmaz

Hukuki metin, yalnızca kelimelerden değil, bir hukuk sisteminin kavramlarından oluşur.
Türk Medeni Kanunu ile Anglo-Sakson hukuk sistemi (Common Law) arasında derin farklar vardır.

Örneğin “tort” kavramının Türk hukukunda birebir karşılığı yoktur. Bu nedenle çevirmen, kelimeyi değil, kavramı anlamalıdır.

Profesyonel bir tercüman, çeviri yaptığı metnin:

Hangi ülke hukukuna dayandığını,
Hangi yargı dilinde yazıldığını,
Hangi bağlayıcı terimleri içerdiğini
bilmek zorundadır.

3. Kelime kelime çeviri yapmak yerine anlamı taşımak gerekir

Hukuki metinlerde uzun, karmaşık ve katmanlı cümleler sıklıkla yer alır. Bir çevirmen, kelimeleri birebir çevirdiğinde, ortaya çoğu zaman anlamsız ama gramer olarak doğru bir metin çıkar. Oysa amaç dil bilgisel doğruluk değil, anlam eşdeğerliği sağlamaktır.

4. İkinci göz (revizyon) her zaman şarttır

Hiçbir tercüman, kendi metninin mükemmel olduğunu varsaymamalıdır. Hukuki belgelerde “ikinci göz” (revisor) kontrolü, kalite güvencesinin temelidir.

Revizyon aşamasında:

Terim uyumu,
Sayfa düzeni,
Eksik veya fazla çevrilmiş bölümler titizlikle kontrol edilir

ONAT Tercüme’de size özel müşteri temsilcinizle tamamlayacağınız çeviri sürecinde her tercüme 3 fazlı kontrol sistemimizden geçirerek teslim edilir. Çevirileriniz; Tercüman ve Editör kontrolünden sonra size özel Süreç Yöneticisi süzgecinden geçirilir. Süreç Yönetim ekibimiz oluşabilecek sorunları önceden öngörüp hızlı çözümler üretir.

5. Gizlilik ve etik sorumluluk

Hukuki belgelerde gizlilik, tercüme kalitesi kadar önemlidir. Bir davaya, ihale sürecine veya şahsi dosyaya ait belge, üçüncü kişilerin eline geçerse büyük zarar doğar.

ONAT Tercüme Bürosu bu nedenle:

Gizlilik sözleşmeleri ile çalışır,
Belgeleri şifreli sistemlerde saklar,
Yetkisiz personelin erişimini engeller.

Etik sorumluluk, tercüme sürecinin görünmeyen ama en güçlü yönüdür.

Sonuç: Hukuki tercüme, kelime değil adalet çevirisidir

Hukuki tercüme, sıradan bir dil aktarımı değil, adaletin doğru anlaşılması sürecine katkıdır. Bir kelimenin yanlış çevrilmesi, bir davayı kaybettirebilir. Bir virgülün hatalı konumu, bir sözleşmenin anlamını değiştirebilir. Bu yüzden profesyonel bir tercüme bürosu için hukuki tercüme: “Dil değil, güven işidir.” Bizim için her hukuki metin, sadece bir belge değil — adaletin sesi, doğruluğun temsili ve tarafsızlığın bir ifadesidir.

Hukuki Tercüme hizmetlerimizle ilgili daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçin!

Hukuki Tercüme