Dil ve Tarih Bütünlüğü
Yeni bir dil öğrenmek zaten yeterince zor bir iş. Bunun üzerine bir de yeni bir alfabeyle birlikte yeni bir dil öğrenmek gelirse, o zaman vay o öğrencinin haline!
Osmanlıca öğrenme maceram tam olarak bu şekilde gelişti. İstanbul Üniversitesi’nde “İkinci Üniversite” programı aracılığıyla kaydımı yaptırdığım Tarih bölümünde ikinci seneden itibaren Osmanlıca dersi almayan başladım.
Başta; kargacık burgacık, bana hiçbir şey ifade etmeyen şekillerden oluşan metinleri görünce bu işi asla başaramayacağımı düşündüm. Sonra oturduğum semtte faaliyet gösteren bir kültür merkezinde Osmanlıca kursu verildiğini şans eseri öğrendim. Tabi hemen kursa yazıldım ve derslere girmeye başladım. Aynı zamanda Osmanlıca tercüme işiyle de uğraşan öğretmenimiz sayesinde kısa sürede alfabeye de, Osmanlıca’ya da ısındım. Dersi tarihle, edebiyatla, müzikle, sanatla harmanlayarak anlatıyordu öğretmenimiz ve bu durum benim gibi bir sosyal öğrencisini mest etmeye yetiyordu. Üstelik verdiği tüm bilgilerin çok daha kalıcı hale gelmesini de sağlıyordu.
2 senelik okul ve kültür merkezinde aldığım Osmanlıca eğitimi sonunda artık orijinal metinlerin büyük kısmını çevirebilecek düzeye gelmiştim. Belki bir yeminli tercüman kadar iyi değildim fakat metinlerde yazılanları anlayabiliyordum. Tarihimizde Osmanlıca dilinde yazılmış ne kadar çok belge olduğunu da o zaman fark ettim. Osmanlıca bilen bir tarihçi için bu belgelere, yani ülkenin en değerli hazinelerinden birine hakim olmak ne hoş bir duyguydu. Günlerim kütüphanede Osmanlıca metin taramasıyla geçer olmuştu. Bu süreçte onlarca, yüzlerce, hata binlerce Osmanlıca metin okudum diyebilirim.
Şu anda hala iyi bir tarihçi olma yolunda hızla ilerliyorum. Aynı zamanda da iyi bir Osmanlıca yeminli tercüman olma yolunda… Eğer tarihe ve dile hakimseniz işiniz çok daha kolay bir hale geliyor. Evet, gelecekte iyi bir çevirmen olabileceğime inanıyorum. Bu konudaki eksiklikleri de görebiliyorum. Noter onaylı tercüme büroları arasında profesyonel Osmanlıca çevirmenlerle çalışan firma sayısı maalesef çok fazla değil. Halbuki hem kendi tarihimize hakim olmak hem de akademik dünyaya katkı sağlamak adına nitelikli Osmanlıca yeminli tercüme işini yapacak kapasiteye sahip kişi sayısını artırmalıyız. Bunun için gönüllülerden biri benim. Peki ya diğerleri?
Namık URAS
05.05.2018
İstanbul